Giriş

Tarihsel Adalet için Bellek Müzesi geniş ölçekli erişim sağlama ilkesini temel alır ve araştırma materyallerini kullanıcılara eşit ve adil erişim koşullarında sunmayı hedefler. Araştırmacının erişim ihtiyacı ile veri sahibi kişi ve kurumların gizlilik ihtiyaçlarını dengelemek Bellek Müzesi’nin sorumluluğundadır. Söz konusu sorumluluk doğrultusunda, Bellek Müzesi’nin koleksiyonunda barındırdığı kimi belgeler farklı kullanım kısıtlamalarına tabi olabilir.

Bellek Müzesi iki tür kısıtlama öngörür. Genel Kısıtlamalar, Bellek Müzesi koleksiyonları içerisinde dahil olduğu seriye bakılmaksızın, belirli türdeki veriye yahut belirlenmiş belge sınıflarına uygulanır. Özel Kısıtlamalar ise, aktaran kurum veya bağışçı tarafından belirlenir ve kimi durumlarda belirli bir süre için olmak kaydıyla belirli bir belge grubu için geçerlidir.

Prensipler

Değerlendirme sürecinden geçirilerek kalıcı olarak Bellek Müzesi koleksiyonuna dahil edilen tüm belgeler, bu politikadaki Genel Kısıtlama kategorilerinden bir veya birden fazlasının kapsamına giren veya Özel Kısıtlamaya tabi olan veri içermediği sürece kullanıcının koşulsuz erişimine sunulur.

Genel Kısıtlamalar. Aşağıdaki verileri içeren belgeler, Bellek Müzesi arşiv yöneticisi ve hukukçusu tarafından uluslararası standartlar baz alınarak oluşturulan politikalar ve/ya Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, erişim lehine menfaatlerin gizlilik lehine menfaatlerden ağır basacağı zamanın geçmesine kadar sınırlandırılmıştır. Bu kısıtlamalar, bu tür belgeler üzerinde olağan arşivleme ve veri çalışmalarını yürüten Bellek Müzesi çalışanları için geçerli değildir.

Genel Kısıtlama 1. Açıklanması, yaşayan bir kişinin mahremiyetini açıkça ve haksız bir şekilde ihlal edecek bilgi içeren belgeler.

1. Tanım. Yaşayan bir kişi hakkında fiziksel veya zihinsel sağlık, tıbbi veya psikiyatrik bakım veya tedavi hakkındaki bilgiler dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, son derece kişisel nitelikteki ayrıntıları ortaya çıkaran, daha önce kamuya açıklandığı bilinmeyen ve açıklanması durumunda kişinin mahremiyetini ihlal edecek kişisel bilgileri içeren belgeler.
2. Kısıtlamalar. Bu tür materyaller yalnızca şu şekillerde erişime açılabilir:
3. Materyalin diğer genel veya özel kısıtlamalara tabi olduğu durumlarda erişim kısıtlaması uygulanması koşuluyla veri sahibi kişiye veya yetkili temsilcisine,
4. Kişi veya yasal temsilcisi bilginin açıklanmasını kabul ederse,

iii. Belgeyi bağışlayan ya da tevdi eden kurumda resmi görevlerini yerine getirmek amacıyla bilgiye ihtiyaç duyan görevli ve çalışanlara,

1. Bilgilerin yalnızca istatistiksel araştırma veya raporlama için kullanılacağına ve kişisel olarak tanımlanabilecek hiçbir bilginin kullanılmayacağına dair yazılı teminat sağlamaları koşuluyla, istatistiksel veya nicel araştırma yapan araştırmacılara.

Genel Kısıtlama 2. Kanun, icra emri veya mahkeme emriyle kısıtlanmış belgeler.

1. Tanım. Erişimi kanun, icra emri veya mahkeme emriyle kısıtlanan bilgi içeren belgeler.
2. Kısıtlamalar. Bu tür bilgiler yalnızca aşağıdaki durumlarda açıklanabilir:
3. Bu tür kanun, icra emri veya mahkeme kararının hükümlerine uygun olarak.

Genel Kısıtlama 3. Gizli istihdam veya personel bilgileri içeren malzemeler.

1. Tanım. Atama, istihdam, performans değerlendirme, disiplin cezası ve personele dair benzer konularda bilgi içeren materyaller.
2. Kısıtlamalar. Bu tür bilgiler yalnızca aşağıdaki durumlarda açıklanabilir:
3. Bilgiler hizmet çizelgesinin özeti ise,
4. Bilgiler kişilerin kimliğini saptamak için yeterli değilse,

iii. Kişi veya yasal temsilcisi bilginin açıklanmasını kabul ederse,

1. Kişi vefat etmişse veya aradan geçen zaman, kişinin vefatını varsayabilecek nitelikte ise,
2. İlgili kurumda resmi görevlerini yerine getirmek amacıyla bilgiye ihtiyaç duyan görevli ve çalışanlara,
3. Bağışçı ve Bellek Müzesi arasında imzalanan sözleşme uyarınca bağışçıya veya bağışçının görevlendirdiği kişiye.

Genel Kısıtlama 4. Gizli karar verme süreçlerine ilişkin bilgileri içeren belgeler.

1. Tanım. Avukatlar, doktorlar, muhasebeciler ve danışmanlar tarafından verilen tavsiyeler dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere, bir tespit yapılmadan ve karar verilmeden önceki dönemde gizli olarak verilen bilgileri içeren belgeler.
2. Kısıtlamalar. Bu tür bilgiler yalnızca aşağıdaki durumlarda açıklanabilir:
3. Karar kamuya açıklanmışsa ve nihai karara götüren tespitlerin niteliği biliniyorsa,
4. Belgenin oluşum tarihi ve erişime açılma tarihi arasında geçen zaman, bilginin açıklanmasının mevcut karar verme sürecini engellemeyeceği nitelikte ise,

iii. Kamu menfaati, devam eden gizlilik ihtiyacından daha ağır basıyorsa.

Eşit ve adil erişim. Kamuoyunun bir üyesine sunulan belgeler, aynı şartlar ve koşullarda diğer tüm üyelere de sunulacaktır.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komisyonu’nun Cezasızlıkla Mücadele Yoluyla İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesine İlişkin Güncellenmiş İlkeler Seti (2005) hükümleri uyarınca erişim: Uluslararası hukuk kapsamında tanınmış ciddi suçların mağdurlarının ve yakınlarının haklarını talep edebilmelerini, kendilerine ya da yakınlarına yapılan hak ihlallerini kanıtlayabilmelerini sağlayan arşiv belgelerine, bu belgelerin kamuoyunun erişimine kapalı olduğu durumlar dahil olmak üzere, erişimi vardır. 

Eski yetkililer için erişim. Bellek Müzesi koleksiyonlarında belgeleri yer alan bir kuruluşun eski bir görevlisi oluşturduğu, incelediği, imzaladığı veya kuruluşun bir görevlisi olarak hizmet verirken oluşturduğu belgelere erişebilir.

Önceki yayımlamalar. Yukarıdaki kategorilerden herhangi birinde yer alan bilgileri içeren ve Bellek Müzesi’ne aktarılmadan önce resmi olarak kamuoyunun erişimine açılmış belgeler, aradan geçen zamana bakılmaksızın kamuya açık olmaya devam edecektir.

Kısmi yayımlamalar. Bir belgenin yalnızca bazı bölümleri bir kısıtlama kapsamında olduğunda, gizli bölümler yeniden düzenlenir ve mümkünse belgenin geri kalanı kullanıma sunulur.

Erişim Yönetimi

Araştırma uygulaması. Bellek Müzesi’nde yer alan belgeler tüm kullanıcıların erişimine açıktır. Kullanıcı, belgelere erişebilmek için kullanım gerekçelerini belirtmek zorunda değildir. Kısmi erişime açık olan belgelerin tamamına erişme ihtiyacı duyan kullanıcı, bu doğrultuda kullanım gerekçelerini belirterek başvuruda bulunabilir. Kullanıcı tarafından sunulan başvuru, talep edilen belgelerin tanımlanmasını sağlayacak kesinlikte değilse, Bellek Müzesi başvuru sahibinden başvuruyu açıklığa kavuşturmasını isteyecek ve başvuru sahibine bu konuda yardımcı olacaktır.

İlk talebin belirlenmesi. Erişim başvuruları, başvurunun alındığı tarihten itibaren 15 iş günü içinde yanıtlanır.

Çoğaltma ve ücretler. Erişime açılan belgeler, belgenin telif hakkı durumunun kopyalamaya izin vermesi koşuluyla, başvuru sahipleri için çoğaltılabilir. Kopyaların üretilmesi ve gönderilmesine ilişkin masraflar başvuru sahibinden tahsil edilebilir.

Bu politika 12.09.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bellek Müzesi Arşiv Yöneticisi Handan Demir tarafından Uluslararası Arşiv Konseyi’nin Erişim Politikası taslağı baz alınarak yazılmış; Program Direktörleri Aylin Tekiner ve Eylem Delikanlı, Program Hukukçusu Hülya Deveci ve Hukuk Danışmanı Dilovan Gümüş tarafından onaylanmıştır.